آسانسور های هیدرولیک
آسانسورهایی هستند که موتور آنها از نوع بدون گیربکس بوده و دور فلکه کششی آنها صرفا توسط درایو کنترل سرعت (inverter) کنترل می گردد.این موتورها عموما (Permanent Magnet) آهنربای دائم هستند در گذشته در این نمونه آسانسورها از موتورهای DC برای کنترل منحنی شتاب مثبت و شتاب منفی استفاده می کردند ولی به دلیل نداشتن توجیه اقتصادی ( به جزء در اسانسورهای بزرگ) این موتورها دیگر مورد استفاده قرار نمی گیرند. امروزه با پیشرفت چشمگیری در زمینه مگنت های دائمی و الکترونیک قدرت از موتورهای AC به جای موتورهای DC استفاده می شود. عملکرد این موتورها اینگونه می باشدکه یک inverter در سر راه موتور و منبع تغذیه قرار گرفته که این مبدل منحنی شتاب مثبت و شتاب منفی را در آسانسور کنترل می کند. این موتورها در مقایسه با موتور های DC دارای اندازه مناسب و قیمت مناسب و همچنین کارایی بالا در آسانسورهای تا یک متر بر ثانیه می باشند. در این گونه از موتورها فلکه کشش و ترمز الکترومکانیکی بدون وابسته به شفت موتور متصل می باشند. این موتورها برای آسانسورهای با سرعت بالا مورد استفاده قرار می گیرند. موتورهای فاقد گیربکس کارایی و کاربرد خیلی ساده ای در آسانسورهای سرعت پایین دارند. یعنی در واقع پیاده سازی آسانسورهای گرلس با سرعت پایین بسیار ساده می باشد. ابعاد این گونه آسانسورها بایستی بزرگ طراحی و ساخته شود به دلیل آنکه موتور مورد نظر باید گشتاور خروجی بالایی در دورهای پایین (به دلیل عدم استفاده از گیربکس کاهنده سرعت) ایجاد کند. در این نوع موتورها به دلیل حذف گیربکس، شفت موتور مستقیما به فلکه کششی موتور متصل است. بنابراین فلکه فلایولی که در موتورهای گیربکس دار با دور بالا گردش میکند حذف شده است. دور گردشی فلکه کششی موتور آنها بسته به نوع سیستم مکانیکی برابر یا دو برابر سرعت کابین است. در این نوع موتورها به دلیل حذف شدن گیربکس حجم آنها کوچکتر شده است. گشتاور حرکتی این نوع موتورها بالا بوده و با هر دو جریان AC و DC قابل اجراست. موتورهای گرلس قابلیت دست یابی به بیش از سرعت 10 متر بر ثانیه را دارا هستند.
موتورهای گرلس از چند لحاظ به موتورهای گیربکس دار برتری دارند :
- مصرف برق و انرژی پایین تر
- حجم فیزیکی کوچکتر
- قابلیت اجرا در آسانسورهای بدون موتورخانه (Machine roomless)
- کاهش هزینه های ساختمانی و بنایی در اجرای آسانسورهای بدون موتورخانه
- کاهش نویز و سر وصدا
- عدم نیاز به روغن کاری گیربکس
- کاهش هزینه های سرویس و نگهداری
- سرویس و نگهداری آسانتر
- قابلیت دستیابی به سرعتهای بالاتر همراه با ظرفیتهای بالاتر
- نصب آسانتر
- تکنولوژی جدیدتر و به روزتر
تفاوت موتورهای گیرلس و گیربکس چیست ؟
الف) تفاوت ساختار موتور گیرلس مغناطیس دائم با موتور گیربکس های چرخ دنده حلزونی آسانسور
با حذف گیربکس اجزاء زیر حذف شده اند:
1- چرخ دنده و مارپیچ
2- روغن
3- بوش و بلبرینگهای دور بالا و قطعات آب بندی
4- کوپلینگ
5- فلایویل
ب) مزایای موتورهای گیرلس نسبت به موتور گیربکس
1- کاهش تلفات و افزایش راندمان در موتور گیرلس (حذف گیربکس و افزایش راندمان الکتروموتور)
2- کاهش ابعاد و وزن
3- ارجحیت استفاده از موتور گیرلس به جای موتور گیربکس در آسانسور های
4- کاهش صدا و لرزش
5- حذف گیربکس،فلایویل و هندویل
6- حذف کوپلینگ و کاهش تعداد اجزا دوار
7- دور کم و کاهش تاثیر بالانس قطعات دوار و صدای بلرینگها
8- استهلاک کم وعدم نیاز به سرویس و نگهداری پر هزینه
9- کاهش خسارتهای زیست محیطی
10- امکان استفاده در سرعتهای بالا (سرعتهای بیش از 3 متر معمولا فقط گیرلس استفاده میشود)
پ) محدودیت های موتورهای گیرلس نسبت به موتور گیربکس
1- هزینه بالاتر کل سیستم نسبت به آسانسورهای گیربکس دار (موتور، تابلو، درایو، سیم بکسل، هرزگردها، گاورنر، پاراشوت، هزینه نصب و…)
2- لزوم طراحی و انتخاب مناسب اجزاء آسانسور حتی قبل از عقد قرارداد.
3- تنوع بسیار زیاد برندها و مدل ها و عدم اطمینان از موجودی کالا هنگام نیاز
4- نبود تجربه و اطلاعات کافی در بین فعالان صنعت آسانسور ایران ( تولید کنندگان ، بازرگانان، شرکتهای آسانسوری ، ونصابان و سرویسکاران و بازرسان استاندارد)
5- محدودیت کاربرد در محیط های صنعتی (آلوده به ذرات معلق جامد یا مایع یا گازهای مخرب)